ALİAĞA KENT KİTAPLIĞI’NIN 7.YAYINI “TAPU TAHRİR DEFTERLERİNE GÖRE 16. YÜZYILDA GÜZELHİSAR”

ALİAĞA KENT KİTAPLIĞI’NIN 7.YAYINI “TAPU TAHRİR DEFTERLERİNE GÖRE 16. YÜZYILDA GÜZELHİSAR” 

Aliağa’nın 8 bin 500 yıllık uygarlık birikimini, kültürünü, coğrafik yapısını, arkeolojisini ve balıkçı kasabasından dev bir sanayi kentine hızla dönüşümünü kültür yayınları ile gelecek nesillere ulaştırmayı amaç edinen Aliağa Belediyesi, bu kapsamdaki çalışmalarını aralıksız sürdürüyor.

Tisna, Myrina ve Gryneion ile Aiol kentlerinin en büyüğü ve en önemlisi olan Kyme’ye ev sahipliği yapan Aliağa’nın zengin tarihini gün yüzüne çıkartmak isteyen Aliağa Belediyesi, son dört yıldır tarih ve arkeoloji alanındaki akademik çalışmalara büyük destek veriyor. Akademik alanda yapılan çalışmalar, akademisyenler tarafından ortaya çıkarılan on binlerce gravür, resim, harita, fotoğraf gibi tarihi belge niteliğindeki bilgiler derlenerek “Aliağa Kent Kitaplığı” adı altında eşsiz bir arşiv oluşturuluyor.

Kurulduğu 1952 yılından bugüne kültür alanında özellikle son dört yılda yaptığı akademik araştırmalar ile dev bir kültür hamlesi başlatan Aliağa Belediyesi, Aliağa hakkında bugüne kadar yapılmış birçok araştırmayı, tarihsel belge niteliğindeki yüzlerce yerli ve yabancı belgeyi “Aliağa Kent Kitaplığı” adı altında yayımladığı kitaplarda derliyor.

“Aliağa Kent Kitaplığı” Aliağa Belediyesi basın danışmanlığı koordinesi altında basın bürosu tarafından 19 kitap olarak projelendirildi. Yunan, Alman, Macar, Avusturya, Bulgaristan, İngiliz, İtalyan, ABD Boston ve İngiltere British Müzesinde yer alan Aliağa ile ilgili kaynaklar bir araya getirildi ve bir kısmı konunun uzmanları tarafından Türkçeye çevrildi.

19 kitap olacak şekilde derleme çalışmaları sonlandırılan altı kitap basılarak okuyucu ile buluştu. Yedi kitap da baskı aşamasında. Altı kitabın da yazım aşaması devam ediyor.

“Aliağa Kent Kitaplığı”ndaki eserler okurlara, tarih severlere ve tüm akademi bilim dünyasına ücretsiz olarak hediye ediliyor. Vatandaşlar kitaplara Aliağa Belediyesi Hilal Masa’dan, Aliağa Belediyesi Nadir Nadi Kütüphanesi’nden, belediye dış hizmet birimlerinden ve muhtarlıklardan ücretsiz edinebiliyor.

Aliağa Belediyesi, “Aliağa Kent Kitaplığı” adı altında yayımladığı 120 sayfalık “Aliağa’nın Antik Kentleri” kitabının 2. Basımını, 436 sayfalık “Aliağa Çevresi ile Birlikte, Güzelhisar” kitabının Düzeltilmiş 3. Baskısını, 320 sayfalık “Myrina ve Gryneion, Arkeolojik Yüzey Araştırmaları” kitabının 1. Ciltini, 600 sayfalık “İlkçağdan 21. Yüzyıla, Aliağa Tarihi” kitabı, 398 sayfalık “Arkeoloji, Tarih, Coğrafya, Turizm ve Kültürüyle, Geçmişten Günümüze 1. Aliağa Sempozyumu Bildirileri” kitabı ile 446 sayfalık “Myrina ve Gryneion, Arkeolojik Yüzey Araştırmaları, Son Araştırmalar ve Disiplinler Arası Çalışmalar, 2.Cilt”i tarih severlerin ve akademi dünyasının hizmetine sundu.

Toplam 2 bin 320 sayfadan oluşan kitapları edinemeyen okurlar başucu niteliğindeki kitapların pdf formatlarına http://aliaga.bel.tr/yayinlarimiz/ bölümünden ulaşabiliyor. Vatandaşlar kitapları cihazlarına indirebiliyor, okuyabiliyor hatta görme engelli vatandaşlar için oluşturulmuş sesli kitap uygulaması sayesinde de kitapları dinleyebiliyor. Ayrıca, Aliağa Belediyesi tarih severler için tüm kitapları pdf formatlarında CD ve Mini DVD olarak da vatandaşlarına sunuyor.

ALİAĞA KENT KİTAPLIĞI’NIN 7.YAYINI “TAPU TAHRİR DEFTERLERİNE GÖRE 16. YÜZYILDA GÜZELHİSAR” 
“Tapu Tahrir Defterlerine Göre 16. Yüzyılda Güzelhisar” Aliağa Kent Kitaplığı’nın 7.yayını olarak kitaplıklardaki yerini alacak. 215 sayfalık dev eser Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Yakınçağ Tarihi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Hilal Ortaç tarafından kaleme alındı. Başbakanlık Osmanlı Arşivi ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Arşivlerinden yararlanılarak hazırlanan kitapta Güzelhisar’ın 16.yüzyıldaki durumu tapu tahrir defterleri ile ortaya konuluyor. 
ÖNSÖZ / HİLAL ORTAÇ 
Bölgesel tarih araştırmalarında Tapu Tahrir Defterleri içerdiği bilgiler bakımından son derece önemli bir yer tutmaktadır. Bu defterlerle ilgili bir dönem oldukça çok sayıda yayın yapılmış, defter çalışmalarını sistematik bir temele oturtmak için bilimsel toplantılar düzenlenmiştir. 

Tahrir Defterleri’yle ilgili ilk yayın faaliyetleri Osmanlı İmparatorluğu’nun Balkan coğrafyasına ait bölgelere ait defterlerle başlamış, daha sonra Anadolu’nun çeşitli yöreleri ile ilgili defterlerin yayınlanması ile devam etmiştir. Lajoş Fekete’nin 1943 yılında Macaristan’da yayınladığı Estergon
Sancağı’na ait defterle başlayan bu yayınlar arasında, 1954 yılında Prof.Dr. Halil İnalcık’ın yayınladığı Osmanlı İmparatorluğu’nun en eski tarihli tahrir defteri olan Arvanid Sancağı da bulunmakta, Anadolu sahasında ise ilk örneği Refet Yinanç ve Mesut Elibüyük’ün yayınladığı Malatya Tahrir Defteri oluşturmaktadır. Bu arada doğrudan defter yayını olmasa da, bölgesel ve yerel tarih çalışmalarında da defterler yoğun şekilde kullanılmıştır.

Bölgede Türk Fethi ile birlikte Saruhan Beyliği tarafından kurulmuş olan Güzelhisar Kazası’na ait defterlerin bağımsız bir yayın olarak basılması düşüncesi, Aliağa Belediyesi tarafından tarihsel gelişimi süresince Aliağa tarihinin bir bütün olarak ortaya konulması için yapılan çalışmalar esnasında ortaya çıktı. Bu çalışmanın sonucunda Prof. Dr. Ersin Doğer’in “İlk Çağ'dan 21. Yüzyıla, Aliağa Tarihi” adlı son derece kapsamlı eseri yayınlandı. Bu eserin hazırlık aşamasında 16. yüzyıla ilişkin Tapu Tahrir Defterleri de tarafımdan Osmanlıca’dan günümüz yazısına aktarıldı ve ardından ayrı bir yayın olarak
basılması gündeme geldi.

Bunun sonucu olarak, defter verilerinin değerlendirildiği bölümle birlikte, defterlerin çevirileri ve tıpkıbasımları, Aliağa tarihiyle ilgilenenlerin ve bizden sonraki araştırmacıların istifadesine sunulmuştur.

Kitabın ortaya çıkmasına vesile olan ve bölge tarihi ile ortaya çıkan çeşitli soruların ortaya atılmasında ve cevaplarının verilmesinde büyük katkıları olan Sayın Prof.Dr. Ersin Doğer’e ve acemisi olduğum bir yazı türünde yardımlarını esirgemeyen Ege Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Sayın Prof. Dr. M.
Akif Erdoğru’ya teşekkür ederim.

Kültür ve tarihe verdiği önemi birbirinden değerli eserlerin yayını ile kanıtlamış bulunan Aliağa Belediyesi kurumsal kimliğine ve bu kurumsal kimliğin temsilcisi Aliağa Belediye Başkanı Sayın Serkan Acar’a yerel tarihe, kültüre ilgisi ve geçmişin birikimini geleceğe aktarma sorumluluğu üstlenmesinden dolayı teşekkür ederim.

HİLAL ORTAÇ KİMDİR?
1964 yılında Balıkesir’de doğdu. İlk ve orta öğrenimini Manisa’da tamamladı. 1981 yılında girdiği Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nden 1985 yılında mezun oldu. Aynı yıl E.Ü. Sosyal Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü’nde Yüksek Lisans öğretimine başladı. 1987 yılında Tarih Bölümü’ne Araştırma Görevlisi olarak atandı. 1987 yılında yüksek lisansını ‘Manisa Kütüphanesinde Bulunan 7079 no.lı Kanunnamenin Çeviri Yazısı ve Açıklaması’ teziyle tamamladı. Aynı Enstitüde başladığı doktora eğitimini 1996 yılında ‘Tanzimattan Birinci Meşrutiyete Manisa (İdari, Sosyal, Ekonomik ve Demografik Yapı)’ başlıklı teziyle doktor ünvanını kazandı. 1998 yılından itibaren Yakıncağ Tarihi anabilim dalında Öğretim Görevlisi, 2014'ten itibaren de Öğretim Üyesi olarak çalışmaktadır. İngilizce bilmektedir.

İÇİNDEKİLER
“TAPU TAHRİR DEFTERLERİNE GÖRE 16. YÜZYILDA GÜZELHİSAR” adlı eserin içeri şu bölümlerden oluşuyor;

1. Saruhan Sancağı Güzelhisar-ı Menemen Kazası
2. Güzelhisar-ı Menemen Kazası’na ilişkin defterler
BOA, TT 165
BOA, TT 398
TKGMA, TK 115
BOA, MAD.d 152
BOA, TT 102
TKGMA. 125

I. Bölüm
1. XVI. Yüzyılda Güzelhisar-ı Menemen Kazası
Güzelhisar Nahiyesi Köyleri
Kestel Nahiyesi Köyleri

2. Güzelhisar-ı Menemen Kazası 16. Yüzyıl Sosyal ve Ekonomik Durum
Cami Mahallesi
Bölicek Mahallesi
Hisarlık Mahallesi
Cemaat-ı Rumiyan
Kırsal Kesim
Tarımsal Üretim
Tahıl ve Bakliyat Üretimi
Pamuk
Pirinç
Susam
Zeytin
Vergiler
Vakıflar

3. Sonuç
II. Bölüm - Defter Metinleri
1. Tapu Tahrir Defteri 165 (TT 165) (1530-31) Osmanlıca Orijinal Sayfalar ile
Nahiye-i Güzelhisar der Liva-i Saruhan Nefs-i Güzelhisar
Mahalle-i Cami
Mahalle-i Bölicek
Cemaat-ı Zimmiyan-ı Nefs-i Güzelhisar
Karye-i Çıtak deresi tâbi-i m
Karye-i Ahmed Dede nam-ı diğer Pabuçcular tâbi-i m
Cemaat-ı Yörükan-ı Güzelhisar
Karye-i Piyadeler tâbi-i m
Karye-i Kızıl Kilise nam-ı diğer Davud Dede tâbi-i m
Cemaat-i Zaviyadaran-ı Davud Dede An evlad-ı 0
Cemaat-ı Aydoğdular An Yörükan-ı Zaim-i Kestel
Karye-i Samrı tabi-i Güzelhisar
Cemaat-ı Urban-ı Baraklu tabi-i Güzelhisar
Karye-i Eğriler nam-ı diğer Eşekkıran
Karye-i Eğri Gölcük tabi-i Güzelhisar
Karye-i Kadı nam-ı diğer Şuayib tabi-i Kestel
Karye-i Boz tabi-i Güzelhisar
Karye-i Yurd Beyi nam-ı diğer Helvacı
Karye-i Harbende tabi-i Güzelhisar
Karye-i Kazlık tabi-i Güzelhisar
Karye-i Gökçe tabi-i Güzelhisar
Karye-i Pazarlı tabi-i Güzelhisar
Karye-i Çomaklu tabi-i Kestel
Karye-i Öküz Uğrusu tabi-i Kestel
Karye-i Kabaağaç tabi-i Kestel
Karye-i Doğanoğlu tabi-i Kestel nam-ı diğer Kilise
Karye-i Yundalanı tabi-i Kestel
Karye-i Girenüz tabi-i Kestel
Karye-i Nıfs-ı Sataşar nam-ı diğer Kızılçam
Karye-i Derziler tabi-i m
Karye-i Ömerler, tabi-i m
Karye-i Kuruca Kestel
Karye-i Sofu Deresi
Karye-i Çıtaklı
Karye-i Ilıca maa mezra-i Kayrucak tabi-i Güzelhisar
Karye-i Demirci, tabi-i Güzelhisar
Karye-i İne (Eyne) Gazi ve İncirbükü ve Mezra-i Danişmendli tabi-i mezbur
Karye-i Oruçgazi tabi-i Güzelhisar
Karye-i Akbaş tabi-i Güzelhisar
Karye-i Güneri tabi-i Güzelhisar
Karye-i Karaca Avunduk maa Kartalhacı tabi-i Güzelhisar
Karye-i Orayda, tabi-i m
Karye-i Kaya alanı, tabi-i m
Karye-i Frenk nam-ı diğer Kalabak, tabi-i m
Karye-i Devlid
Karye-i Habiblü
Karye-i Belek
Karye-i Hızırlı
Karye-i İğdecik tabi-i Güzelhisar
Karye-i Yayağaç
Karye-i Altan nam-ı diğer Kavak tabi-i Kestel
Karye-i Örlemiş
Karye-i İnkayacık
Karye-i Elifpınarı
Karye-i Kulfallu
Karye-i Donuzdeğirmeni tabi-i Güzelhisar
Karye-i Nısf-ı Sataşar
Koru-yı Temaşalık tabi-i Güzelhisar

2. Tapu Kayıt Defteri 115 (TK 115) (1575) Osmanlıca Orijinal Sayfalar ile
Fihrist-i Kaza-ı Güzelhisar
Kaza-ı Güzelhisar der Liva-ı Saruhan Nefs-i Güzelhisar
Mahalle-i Cami
Mahalle-i Bölücek
Mahalle-i Hisarlık
Karye-i Çıtak Deresi tabi-i Güzelhisar
Karye-i Ahmed Dede nam-ı diğer Pabuçcular tabi-i m
Cemaat-ı Yörükan-ı Güzelhisar
Karye-i Bayad (eler), tabi-i Güzelhisar
Karye-i Kadı nam-ı diğer Şuayib tabi-i Güzelhisar
Karye-i Doğanoğlu nam-ı diğer Kilise tabi-i Güzelhisar
Karye-i Elif Pınarı tabi-i Güzelhisar
Karye-i Kuruca Kestel tabi-i Güzelhisar
Karye-i Oruçgazi tabi-i Güzelhisar
Karye-i Akbaş tabi-i Güzelhisar
Karye-i Karlık tabi-i Güzelhisar
Karye-i Habibli nam-ı diğer Şehabeddin tabi-i Güzelhisar
Karye-i İnegazi ve İncirbükü mezraa-ı Danişmendlü tabi-i Güzelhisar
Karye-i Gireniz tabi-i Güzelhisar
Karye-i Sofu Depesi tabi-i mezkur
Karye-i Yundalanı tabi-i Güzelhisar
Karye-i Kızıl Kilise nam-ı diğer Subaşı ve Karye-i Davud Dede tabi-i m
Cemaat-ı zaviyedaran-ı Davud Dede an evladeş
Karye-i Güneri tabi-i Güzelhisar
Karye-i Karaca Avunduk nam-ı diğer Taşlı Burun maa Kartal tabi-i Güzelhisar
Karye-i Derzilü tabi-i Güzelhisar
Karye-i Nısf-ı Sataşar nam-ı diğer Çam tabi-i Güzelhisar
Karye-i Pazarlu tabi-i Güzelhisar
Karye-i Örlemiş tabi-i m
Karye-i Kulfallu tabi-i Güzelhisar
Karye-i Eğrigöl tabi-i m
Karye-i Deniz Değirmeni tabi-i Güzelhisar
Karye-i Bozköy tabi-i Güzelhisar
Karye-i Demirci Kavağı tabi-i Güzelhisar
Karye-i Nısf-ı Sataşar tabi-i Güzelhisar
Karye-i İnkayacık tabi-i Güzelhisar
Karye-i Kabaağaç tabi-i Güzelhisar
Karye-i Yayağaç tabi-i Güzelhisar
Karye-i Eğriler nam-ı diğer Eşekkıran tabi-i Güzelhisar
Karye-i Gökçe tabi-i Güzelhisar
Karye-i Çomaklu tabi-i Güzelhisar
Karye-i Frenk nam-ı diğer Kalabak tabi-i Güzelhisar
Karye-i Hızırlu tabi-i Güzelhisar
Karye-i İltan nam-ı diğer Kavak tabi-i Güzelhisar
Karye-i Kayaalanı tabi-i Güzelhisar
Karye-i Melik tabi-i Güzelhisar
Karye-i Orayda tabi-i Güzelhisar
Karye-i Öküz Uğrusu tabi-i Güzelhisar
Karye-i Harbende tabi-i Güzelhisar
Karye-i Yurdbeği nam-ı diğer Helvacı tabi-i Güzelhisar
Karye-i Çıtaklı tabi-i Güzelhisar 
Karye-i Ilıca maa mezraa Kayrucak tabi-i Güzelhisar
Koru-yı Temaşalık tabi-i Güzelhisar
An Koru-yı Gökçe
An Koru-yı Kafir Kışlası ve Tütenlü
An Koru-yı Kara Bergos ve Karakaya
An Koru-yı Pir Ağıl
An Koru-yı Akça Ağıl ve Mürted Yatağı
An Koru-yı Erkaç
An Koru-yı Buzağılık
An Koru-yı Nohud Havlısı
Karye-i İğdecik nam-ı diğer Gökdepe tabi-i Güzelhisar
Karye-i Devlid tabi-i Güzelhisar
Karye-i Samrı tabi-i Güzelhisar
 

GAZETELERİMİZ

GÜNAYDIN EGE GAZETESİ     www.gunaydinege.net

BAKIRÇAY GAZETESİ         www.bakircay.com

EGE HÂKİMİYET GAZETESİ    www.egehakimiyet.com

FOTO HABER GAZETESİ         www.fotohaber.com.tr

VAZİYET GAZETESİ            www.yenivaziyet.com

YENİ VİZYON GAZETESİ         www.yenivizyon.net

ARASTA GAZETESİ            www.arastahaber.com

ALİAĞASPOR GAZETESİ        www.aliagaspor.com     

SAZAN MİZAH GAZETESİ       www.yenisazan.com

İNTERNET SİTELERİ İÇİN TIKLAYINIZ

ALİAĞA HABER           www.aliagahaber.com

ARASTA HABER           www.arastahaber.com

YENİ SAZAN               www.yenisazan.com

YENİ VAZİYET              www.yenivaziyet.com

YENİVİZYON              www.yenivizyon.net

ALİAĞA TARİHİ           www.aliagatarihi.com

GÜNAYDIN ALİAĞA         www.gunaydinaliaga.com

ALİAĞASPOR              www.aliagasport.com

ALİAĞAMIZ                www.aliagamiz.com

BAKIRÇAY                  www.bakircay.com

EGE HÂKİMİYET             www.egehakimiyet.com

GÜNAYDIN İZMİR             www.gunaydinizmir.com

AZİZ İZMİR                  www.azizizmir.com

EGE RAPOR                 www.egerapor.com

EGE İLAN                    www.egeilan.net

EGE İHALE                  www.egeihale.com

ALFA TİVİ                  www.alfativi.com

EGE VİDEO                www.egevideo.com

EGEPLAY                 www.egeplay.com